Herstelgerichte aanpak in de praktijk
Van de teamleden wordt verwacht dat zij de bewoner benaderen vanuit een herstelondersteunende basishouding. Om dit meer concreet te maken, ontwikkelden we samen met de andere woonvoorzieningen voor personen met een psychische kwetsbaarheid in de regio een competentieprofiel ‘herstelondersteunend begeleider’. Hierin werden onder andere bewoners, familie en begeleiders betrokken.
Er zijn in PVT Salto meerdere kaders en methodieken die gehanteerd worden om herstelprocessen bij bewoners te ondersteunen. Iedere persoon is uniek en moet dan ook op een unieke wijze benaderd worden. We proberen onze benaderingswijze voortdurend af te stemmen op de eigenheid en de ondersteuningsvragen van de bewoner. Anderzijds werken verschillende kaders ook aanvullend en verrijkend naar elkaar. We gebruiken daarom niet één bepaald methodisch kader, maar werken op een eclectische en bewonersgerichte manier.
Hieronder geven we enkele van de belangrijkste kaders en methodieken weer die we in PVT Salto hanteren:
- Systematisch Rehabilitatiegericht handelen (SRH)
SRH biedt een methodisch kader gebaseerd op presentiegericht, herstelgericht en krachtgericht werken. Het is een denkkader met een hele kist aan tools om bewoners te ondersteunen bij hun proces naar herstel. Ze richten zich op het ondersteunen van bewoners in het omgaan met hun kwetsbaarheid, het versterken van eigen kracht en van sociale netwerken en aan het verbeteren van de kwaliteit van leven. In PVT Salto gebruiken we onder andere de krachtenmatrix, het persoonlijk profiel en persoonlijk plan om met bewoners op weg te gaan. We gaan ook op zoek naar een manier waarop deze instrumenten kunnen aangepast en gebruikt worden voor bewoners met een mentale beperking. - Dialectische Gedragstherapie (DGT)
Vanuit DGT wordt een andere kijk geboden op de borderline persoonlijkheidsstoornis als een emotieregulatiestoornis. Deze biosociale theorie helpt om (het ontstaan van) deze stoornis te begrijpen en het gedrag dat deze bewoners stellen te kunnen duiden. Daarnaast geeft ze ons handvaten om na te denken over de impact van ons eigen handelen als (in)validerend naar de kwetsbaarheid van deze bewoners. De ‘dialectische’ manier van kijken helpt ook om schijnbaar tegenstrijdige opvattingen binnen een begeleidend team te zien als verenigbaar. Daarnaast kunnen de kernoplettendheidsvaardigheden die aangeleerd worden aan patiënten binnen DGT ook ons als begeleiders helpen om ruimte te maken in relaties en oordeelbewust met onszelf en anderen om te gaan. - Oplossingsgericht werken
De kern van oplossingsgericht werken is dat de focus ligt op de gewenste situatie (in plaats van op het probleem), op reeds bereikte successen (en niet op missers en falend optreden), op competenties en mogelijkheden (in plaats van zwakten en beperkingen), op successen (en niet op analyses van het probleem), op stap voor stap (en niet op de grote sprong). Deze principes nemen we mee in de concrete manier waarop we onze bewoners benaderen en met hen in gesprek gaan. Op deze manier willen we bewoners op een positieve manier uitnodigen om een volgende stap te zetten in hun herstelproces. - SEO
De schaal voor emotionele ontwikkeling van Došen helpt ons een beter zicht te krijgen op de emotionele en sociale kwetsbaarheid van onze bewoners omwille van een disharmonisch ontwikkelingsprofiel (kunnen versus aankunnen) en de psychische problemen en moeilijk verstaanbaar gedrag die hieruit voortvloeien. Door een correcte inschaling van de sociaal-emotionele ontwikkeling van een bewoner, wordt deze aangesproken op een niveau dat bij hem past en kan een bewoner vanuit een veilig gevoel de aangeboden ontwikkelingskansen nemen.
Vanuit dit algemene begeleidingskader worden er in de verschillende woongroepen van PVT 1 en PVT 2 nog eigen specifieke accenten gelegd in de manier waarop bewoners worden benaderd.